Extremistisch denken en doen

Onderzoekers van de Universiteit van Amsterdam maakten in opdracht van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC) een overzicht van onderzoek naar radicalisering.

Extremisme is een uitdaging voor de samenleving. Niet alleen vanwege de slachtoffers van terroristische aanslagen maar ook de gevolgen voor de samenleving. Door terrorisme staan belangrijke maatschappelijke basisbehoeften zoals vrede, veiligheid en stabiliteit onder druk. Deze publicatie geeft een overzicht van factoren die bijdragen aan extremisme en interventies om extremisme te bestrijden.

Conclusies

• Het proces van radicalisering en extremisme is complex. Er is niet 1 factor die ontvankelijkheid voor extremisme veroorzaakt. De kans op extremisme neemt toe wanneer er sprake is van een combinatie of opeenhoping van factoren.
• Jonge mannen met lage opleiding en laag inkomen, met specifieke levensbeschouwelijke overtuigingen, bepaalde waarden (als sociale dominantie en autoritarisme), persoonlijkheidseigenschappen (zoals sterk gevoelde basisbehoeften) en (geestelijke) ziektebeelden staan meer open voor extremistische ideeën.
• Ingrijpende gebeurtenissen kunnen als trigger iemands ontvankelijkheid voor extremisme bespoedigen. Specifieke (cognitieve, emotionele en gedragsmatige) weerbaarheidsfactoren kunnen de kans juist verminderen.
• Er is weinig kennis over de effectiviteit van interventies. Aan het begin van het proces lijken interventies gericht op iemands persoonlijkheid en weerbaarheid beloftevol (zoals trainingen en voorlichting), terwijl in de latere fasen met name gelegenheidsinterventies een eenduidig positieve impact hebben. Bij repressieve maatregelen kan het beide kanten  opgaan.