Junior Assistent Sfeerkeepers (JAS)

Het doel van de aanpak is om het toekomstperspectief van jongeren te vergroten. Dit gebeurt in een leer- werktraject dat jongeren opleidt tot Junior Assistent Sfeerkeeper (JAS). Het mes van dit traject snijdt aan 2 kanten: jongeren leren hun talenten ontdekken én zetten deze direct in voor de leefbaarheid en veiligheid van hun omgeving. Zo dragen zij bij aan het verbeteren van een positieve sfeer in de wijk, de school of het sportveld.

Ronden jongeren JAS succesvol af, dan ontvangen zij een certificaat dat als startkwalificatie geldt voor een vervolgopleiding in het mbo. Via het Sfeerkeepercollege kunnen zij vervolgens hun basis sfeerkeeperopleiding voortzetten in de richting van bijvoorbeeld de beveiligingssector of de (maatschappelijke) dienstverlening. Meer informatie over het leertraject JAS vind je op de website sfeerkeeper-college.nl.

Het traject JAS duurt 1-20 of 40 weken. De lengte is afhankelijk van de aard van de hulpvraag. Het lesprogramma is onderverdeeld in verschillende modules en een succesvolle afronding wordt beloond met een startkwalificatie.

De aanpak zet in op gedragsverandering en het vergroten van zelfinzicht. Het uiteindelijke doel is jongeren zelf hun keuzes te laten maken. JAS kan worden ingezet bij verschillende vormen van onderwijs en in diverse zorgtrajecten.

De aanpak maakt gebruik van het zogenoemde action learning. Hierbij wordt tegelijkertijd leer- en werkervaring opgedaan. Op deze manier ontdekken jongeren proefondervindelijk wat bij ze past en waarmee ze in de toekomst verder willen. Praktijklessen worden afgewisseld met theorie- en sportlessen. De methode Sfeerkeepers wordt toegepast als Maatschappelijk Diensttijd Project (MDT) in Eindhoven-Venlo. Hierin staat de eerste ontwikkeling van een jongere tot Junior-Assistent-Sfeerkeeper centraal. Door de MDT-status is de aanpak intussen ook buiten Venlo (Nijmegen, Eindhoven, en Roermond) toegepast.

De coaches die jongeren begeleiden, hebben vaak zelf het traject JAS doorlopen en passen de action learning-strategie die zij zich daarin eigen hebben gemaakt ook toe in hun rol als coach. De Stichting Opleidingen Sfeerkeepers is in het bezit van het HKZ-keurmerk (Harmonisatie Kwaliteitsbeoordeling in de Zorgsector). De stichting EPML houdt voor de beroepsgroep een register bij.

De aanpak komt voort uit het concept ‘horecaportier’ in Venlo. Dit werd in het leven geroepen om de sfeer in het uitgaansleven te verbeteren. Deze aanpak werd vertaald naar andere omgevingen, zoals de school, het winkelgebied en de buurt. Aan de basis van de aanpak liggen inzichten uit het onderwijs en coachingspraktijk. Ook wordt er gewerkt met methodes op het gebied van leiderschap, analyse van de openbare ruimte en het gebruik van straat- en burgercultuur.

De doelgroep voor het Sfeerkeeperstraject zijn jongeren tussen de 14 en 20 jaar, die op zoek willen gaan naar hun talenten en zich aangetrokken voelen tot sociale veiligheid en leefbaarheid. Jongeren die deelnemen hebben meestal de ambitie om in de toekomst iets te gaan doen in de beveiliging, facilitaire dienstverlening of in het welzijnswerk.

De coach heeft een centrale rol in het leerwerktraject. De ervaring leert dat de kern van het Sfeerkeeper-concept het beste kan worden uitgevoerd door coaches met een werk- en denkniveau op minimaal hbo-niveau.

Om JAS te kunnen uitvoeren is ook een leeromgeving in de praktijk een voorwaarde. Bijvoorbeeld een wijk, een school of een winkelgebied waar een leefbaarheids- of veiligheidsvraagstuk speelt.

Een groepstraject begeleiden kost voor een 80-urige stage, onderwijs en begeleiding € 2.000 per deelnemer. Individuele trajecten komen qua kosten dan ook overeen met de tarieven voor ambulante zorg, circa € 80 tot € 90 per uur voor een senior-medewerker.

De focus van de aanpak ligt in de relatie die de coach heeft met de jongeren in opleiding, op stage of in een leerwerktraject. De ervaringen en best practices en het delen van deze ervaringen leiden tot een doorlopende verbetering van de methodiek. Er wordt daarbij gebruik gemaakt van de lean-benaderingen uit het bedrijfsleven.

De aanpak is verschillende keren geëvalueerd. Hieruit blijkt dat 80% van de deelnemers de eindstreep haalt en een goede proeve van bekwaamheid af kan leggen. Er is jammer genoeg geen onderzoeksrapport beschikbaar waarmee deze cijfers kunnen worden onderbouwd.