De juiste snaar

Hoe beïnvloeden drank en drugs agressief gedrag? En hoe moet een professional met een publieke taak omgaan met mensen die dergelijk agressief gedrag vertonen? Het onderzoek ‘De juiste snaar’ van het Trimbos-instituut en Bureau Beke geeft antwoord op deze vragen.

Probleemstelling

Uit literatuur blijkt dat ondanks het feit dat de geweldscriminaliteit in ons land stabiel is of zelfs licht daalt, veel werknemers met een publiek taak tijdens hun werk worden geconfronteerd met geweld. Uit onderzoek komt naar voren dat 59 procent van de werknemers met een publieke taak het afgelopen jaar met een of meer vormen van agressie en geweld is geconfronteerd.

Het uitgaansleven is binnen het publieke domein een veelvoorkomende context van geweld. Van de frequent in het uitgaansleven gebruikte middelen blijken alcohol, amfetamine en cocaïne de hersenfuncties dusdanig te beïnvloeden dat zij gewelddadig gedrag onder invloed (deels) verklaren. Dit geldt zowel wanneer deze middelen zelfstandig gebruikt worden als wanneer deze middelen gecombineerd worden. Het effect is dosisafhankelijk.

De probleemstelling van het onderzoek is: Wat zijn (meest) effectieve manieren voor toezichthouders, portiers, politie en andere personen met een publieke taak om door alcohol en/of drugs veroorzaakte overlast, agressie en geweld te voorkomen, in te dammen en te beëindigen?

Beschrijving

Ter beantwoording is een literatuuronderzoek uitgevoerd, zijn experts (uit wetenschap en praktijk) geraadpleegd, zijn zes jongeren die frequent uitgaan geïnterviewd en is een expertmeeting gehouden omtrent de toekomstige aanpak van geweld onder invloed.

Conclusies

De experts geven aan dat geweld onder invloed vaak ontstaat bij groepen met een sterke groepscultuur en veel testosteron, bij onervaren stappers en bij toeristen. Aanleiding zijn vaak controlemomenten, maar ook het uniform zelf kan een trigger zijn voor geweld. Bij het ontstaan en verloop spelen ook de aard van het evenement, het middelengebruik en onduidelijkheid over regels een rol. Ongeduld is vooral bij eerstehulp- en ambulancediensten een aanleiding voor conflicten. Tot slot noemen experts het opwindingsdelier als een oorzaak van geweld.

Uit de expertmeeting met trainers en opleiders komt naar voren dat voor adequate bejegening van agressieve mensen onder invloed verschillende zaken van belang zijn:

• Er is geen standaard mogelijk voor de bejegening van mensen die onder invloed zijn, ƒdaarvoor verschillen situaties waarin middelengebruik een rol speelt te zeer. Wel kunnen professionals beter worden opgeleid om middelengebruik te herkennen en op basis hiervan goede keuzes te maken.
• Meer kennis over effecten van middelen helpt bij het begrijpen van personen die ƒonder invloed zijn. Ook kennis over de context is van belang bij het maken van een juiste afweging omtrent de bejegeningsstrategie. Kennis en vaardigheden van mensen met een publieke taak omtrent (het omgaan met mensen die onder invloed zijn van) alcohol en drugs zouden binnen de bestaande opleidingen dan ook meer aandacht moeten krijgen.
• Differentiatie in training en opleiding is nodig om ervoor te zorgen dat er enerzijds een goed basisniveau is bij alle professionals met een publieke taak, en anderzijds optimale kennis en vaardigheden bij diegenen die in hun dagelijks werk regelmatig worden geconfronteerd met mensen die onder invloed zijn.
• Mentale veerkracht en een open cultuur zijn randvoorwaarden waarbinnen evaluatie ƒen zelfreflectie mogelijk zijn. Voor de borging van kennis en vaardigheden middels training ‘on the job’ zijn deze twee elementen cruciaal.

Auteur

H. Ferweda, N. van Hasselt, T. van Ham en L. Voorham.

ISBN

978-90-75116-80-9

Organisatie

Trimbos Instituut en Bureau Beke in opdracht van het ministerie van Justitie en Veiligheid en het Wetenschappelijk onderzoek- en Documentatiecentrum.