Sociale omstandigheden speelden rol bij ‘avondklokrellen’
Rellende jongeren die het begin vorig jaar niet eens waren met het instellen van een avondklok, kunnen niet louter als criminelen worden bestempeld. Sociale omstandigheden, deels onderdeel van een lokale geschiedenis en versterkt door de coronacrisis speelden mee in het gedrag van de relschoppers. Dit blijkt uit onderzoek.
De avondklok werd ingesteld vanwege de coronapandemie. Tijdens de avondklok was het verplicht om binnen te blijven tussen 21.00 en 4.30 uur. Deze maatregel trad op 23 januari 2021 in werking en daarop braken in verschillende Nederlandse steden rellen uit. Relschoppers maakten zich schuldig aan geweld en vernielingen.
Ongeregeldheden
Onderzoekbureau EMMA, het Nederlands Instituut Publieke Veiligheid en Rijksuniversiteit Groningen onderzochten deze ongeregeldheden in Breda, Eindhoven, Helmond en ’s-Hertogenbosch. Dit gebeurde in opdracht van deze 4 gemeenten.
Er werd gekeken naar de voedingsbodems en achtergronden van de ongeregeldheden in deze 4 steden. Begin 2021 was bij veel verschillende groepen in de samenleving sprake van onvrede, onbehagen, verveling, gebrek aan vertrouwen in de overheid en haar vertegenwoordigers, en een tekort aan perspectief.
Ongenoegen
Het zorgde ervoor dat een divers geheel van groepen mensen die de straat op ging. Er waren ‘activisten’ en ‘sensatiezoekers’, maar ook ‘plunderaars’, ‘reizende matters’ en ‘veelplegers’. Zij kwamen uit de steden zelf, soms uit kwetsbare buurten en wijken, maar ook een groot deel kwam uit andere delen van Nederland. Hun ongenoegen kwam samen en uitte zich in de avondklokmaatregel. Meedoen aan protest is dan een politiek statement.
Het onderzoek laat ondubbelzinnig zien dat sociale omstandigheden en factoren die er al waren, meespelen in het gedrag van relplegers en daarmee het verloop van de rellen beïnvloedden. Dit kwam deels voort uit de lokale geschiedenis en werd deels in de hand gewerkt of versterkt door de dynamiek van de coronacrisis.
Bron: Emma- De ‘avondklokrellen’ in vier Brabantse steden sociologisch verklaard
Foto: Liesbeth Dingemans